Hobby's: frustrerend en ontspannend

Na een poll op mijn Instagram (@sprekendautisme) is met een kleine meerderheid de voorkeur aangegeven voor een blog over hobby/vrije tijd. Geen zorgen voor wie liever een blog leest over huishouden of sociale situaties, die ga ik ook zeker nog schrijven.

Wat zijn überhaupt (mijn) hobby's?

Ik vind het toch nog best lastig om iets te schrijven over hobby en vrije tijd. Net zoals ik het ook altijd lastig vind om de standaard kennismakingsvraag te beantwoorden wat mijn hobby's zijn. Ik kan best dingen verzinnen die ik op zich leuk vind om te doen, maar wanneer is iets echt een hobby? Meestal beantwoord ik de vraag met 'bordspelletjes', 'muziek maken en luisteren' en 'puzzelen'. Dat zijn dingen die ik eigenlijk altijd leuk vind om te doen. Toch vind ik het ook leuk om creatief bezig te zijn, te schrijven, gamen, bakken, kleuren, ergens koffiedrinken, soms lezen. Ik weet dan uiteindelijk toch niet echt wat mensen eigenlijk bedoelen met een 'hobby'. Hoeveel tijd moet je ergens aan besteden voor het een hobby is? Voor deze blog houd ik de definitie denk ik op dingen die je doet om te ontspannen, wat op verschillende momenten verschillende dingen kunnen zijn.

In de afgelopen dagen ben ik een beetje gaan analyseren hoe ik omga met mijn vrije tijd en welke keuzes ik daarin maak. Ik kwam daardoor tot de conclusie dat er eigenlijk twee manieren zijn waarop ik gebruik maak van hobby's: aan de ene kant gebruik ik het als een soort middel om tot rust te komen als ik gestrest ben of een vol hoofd heb en aan de andere kant kan ik een hobby gewoon doen omdat ik daar specifiek zin in heb en versterkt het dan de rust die ik op dat moment voel.

Hobby's als toolkit voor rust

De eerste manier is het gebruik van hobby's om te ontstressen of mijn hoofd leeg te maken. Afgelopen week was in momenten op bepaalde manieren intens en doordat ik al bezig was met nadenken over dit onderwerp, werd ik mij ervan bewust dat bepaalde hobby's beter kunnen werken dan andere om tot rust te komen. Het is niet zo vanzelfsprekend dat alle dingen die ik in principe leuk vind om te doen ook altijd goede opties zijn. Vaak is het maatwerk en het kan best lastig zijn om voor jezelf uit te vinden wat werkt. Dat is ook iets waar ik de laatste tijd pas wat meer mee bezig ben denk ik.

In ieder geval, om een voorbeeld te noemen: gisteren zat mijn hoofd helemaal vol. Vol door concrete dingen waar ik lekker over door kon malen en piekeren. 's Ochtends en 's middags had ik gelukkig al leuke dingen gepland staan, dus dat waren welkome afleidingen. Tussendoor had ik een loos moment waarin ik normaal gesproken altijd slaap. Ergens wilde ik dat nu ook wel, want ik was heel moe, maar ergens voelde ik ook dat ik iets nodig had om mijn gedachtes te verzetten. Ik koos ervoor om even te gamen. Dat is iets waarbij ik niet heel erg na hoef te denken, maar toch word je door een game even genoeg bezig gehouden waardoor je niet echt de ruimte hebt om over andere ingewikkelde dingen na te denken. En, ook heel fijn, het kan lekker relaxed onder een dekentje op de bank.

Wat op zo'n moment bijvoorbeeld absoluut niet zou werken voor mij, is lezen. Ik heb dan totaal niet de ruimte in mijn hoofd om de woorden tot mij te nemen, waardoor ik alleen maar 10 minuten achter elkaar dezelfde drie zinnen aan het lezen ben. Tegelijkertijd moet ik ook niet iets gaan doen waarbij ik helemaal niet hoef na te denken, want dan kan ik intussen nog altijd blijven piekeren. Als op een andere manier de emmer helemaal vol zit, bijvoorbeeld door een drukke dag of veel prikkels, dan kunnen dingen in die laatste categorie juist wel goed werken, zoals kleuren of puzzelen.

Het lastige van situaties waarin ik gestrest ben of een vol hoofd heb, is dat het vaak heel moeilijk is om mijzelf ergens toe te zetten. Dan zie ik ergens wel in dat het zou kunnen helpen om iets leuks te doen, maar dan kom ik niet voorbij de drempel(s) dat ik daarvoor bijvoorbeeld eerst de tafel op moet ruimen, of bepaalde spullen moet pakken of in de (koude) voorkamer moet gaan zitten (waar de tafel staat). Dan heb ik er al direct geen zin meer in. In de concrete situatie van gisteren was gamen een fijne oplossing, omdat ik daarvoor niks extra's hoefde te doen.

Wat overigens ook altijd werkt, is even erop uit om een kopje koffie te drinken. Alleen dat is helaas niet gratis.

Hobby's als uiting van rust

De tweede manier waarop ik mijn hobby's uitvoer, is er een waarbij van te voren al in een toestand van rust moet zijn. Dan kan een hobby dat gevoel versterken en is het op een bepaalde manier een uiting van wat ik voel. Ik denk dat uiteindelijk alle hobby's bij deze manier passen, maar hier zitten ook meer de dingen bij die bestaan uit losse onderdelen, of waarvoor ik meerdere stappen moet doorlopen om iets daadwerkelijk te gaan doen. Een blog schrijven is daar bijvoorbeeld een van (al dwing ik mijzelf soms ook wel). Maar ook iets als bakken of creatief bezig zijn, bijvoorbeeld met mijn bullet journal of het knutselen van zo'n priegelig bouwpakketje. Al die dingen hebben een bepaalde chaos in zich waar ruimte voor moet zijn in mijn hoofd. Hetzelfde eigenlijk met lezen. Vroeger las ik altijd wel veel, maar de laatste jaren vond ik het nooit echt leuk. Nu probeer ik mezelf weer een beetje te dwingen en ben ik erachter gekomen dat het prima gaat, alleen is wel de voorwaarde dat er genoeg ruimte in mijn hoofd voor moet zijn.

En opnieuw, ook bij deze manier van hobby's is ergens koffiedrinken altijd iets waar ik zin in heb.

Samenvattend

Het idee van hobby's is dat ze leiden tot ontspanning, maar voor sommige hobby's moet ik al ontspannen zijn om ze te gaan doen. Dat levert soms frustratie op, omdat ik dan iets ontspannends wil gaan doen, maar daar niet toe kom, omdat ik niet ontspannen genoeg ben. In dat geval heb ik dus hobby's nodig die op de eerste manier werken. Het zijn dan een soort 'inleidende' hobby's.

Het is dus eigenlijk de kunst om voor jezelf te achterhalen wat bepaalde hobby's voor functies voor jou hebben. Ja, ik vind puzzelen in principe altijd leuk om te doen, maar op sommige momenten is het even niet de meest geschikte hobby. Vroeger, voordat ik mij bewust was van hoe dit soort dingen kunnen werken, voelde het dan ook vaak stom dat ik niet 'gewoon' iets leuks kon gaan doen. Alsof ik uiteindelijk niet échte hobby's had ofzo. Ik was dan ook niet zo goed in mezelf vermaken. Dat was namelijk dan ook een belangrijke definitie die ik gaf aan een 'hobby': iets om jezelf mee te vermaken. En blijkbaar was ik daar slecht in. Maar als ik terugkijk, denk ik dat vooral altijd de drempels te groot waren (om wat voor reden dan ook) om echt dingen te gaan doen. Het is de kunst om dan alternatieven met minder drempels te vinden of manieren te bedenken waarop die drempels lager worden.